Nam bộ nắng nóng vượt lịch sử
Sau một thời gian dài không được sửa sang, trùng tu, hiện công trình đã xuống cấp rất nghiêm trọng và đang trở thành phế tích.Tử vi hằng ngày - Xem tử vi vui 12 con giáp ngày 25.2.2024
Nghệ sĩ Linh Tâm là ngôi sao cải lương nổi tiếng, ghi dấu ấn qua các vở kinh điển như Giũ áo bụi đời, Đèn khuya, Tướng cướp Bạch Hải Đường, Người không cô đơn… Linh Tâm thường kết hợp ăn ý với NSƯT Vũ Linh, tạo nên một cặp thiện - ác trên sân khấu. Khi đàn anh qua đời, nam nghệ sĩ lập bàn thờ riêng, không tránh khỏi cảm giác hụt hẫng vì mất đi một người bạn diễn ăn ý trên sân khấu cải lương.
50 năm vụ Watergate: từ miếng băng keo đến bê bối khiến Tổng thống Nixon từ chức
Theo đó, đoàn thanh tra của Sở GD-ĐT TP.HCM đã làm việc với Phòng GD-ĐT quận 5 và kiểm tra, xác minh trực tiếp về các nội dung thanh tra tại 4 trường: tiểu học Minh Đạo, tiểu học Huỳnh Mẫn Đạt, Trường THCS Lý Phong, Trường THCS Trần Bội Cơ.Qua quá trình thanh tra, Thanh tra Sở GD-ĐT đưa ra kết luận:Phòng GD-ĐT quận 5 đã chỉ đạo các trường thực hiện chương trình giáo dục nhà trường đúng theo quy định; hồ sơ lưu trữ chặt chẽ, đầy đủ theo hướng dẫn. Trên cơ sở hướng dẫn của phòng, các trường đã tổ chức xây dựng kế hoạch thực hiện chương trình của từng môn học, hoạt động giáo dục và bố trí dạy học trong mỗi học kỳ phù hợp với tình hình nhà trường, có thông qua Hội đồng trường…Tuy nhiên, ở bậc THCS, hoạt động trải nghiệm-hướng nghiệp chưa thực hiện đủ nội dung giảng dạy của chương trình. Kế hoạch dạy học các khối chưa cụ thể theo các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn về nhiệm vụ chuyên môn. Nội dung ghi trong sổ đầu bài các lớp chưa thể hiện cụ thể nhiệm vụ học tập và hoạt động dạy học tương ứng. Sổ đầu bài chưa đảm bảo tính pháp lý (Trường THCS Lý Phong).Trường chưa xây dựng kế hoạch phụ đạo học sinh yếu, bồi dưỡng học sinh giỏi. Một số kế hoạch giáo dục tổ chuyên môn chưa theo hướng dẫn của của Bộ về việc xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch giáo dục của nhà trường (việc sắp xếp nội dung chưa hợp lý, khoa học); cấu trúc trình bày chưa thống nhất giữa các tổ chuyên môn, chưa bám sát định hướng chung, nội dung theo hướng dẫn (Trường THCS Trần Bội Cơ).Từ đó Thanh tra Sở đề nghị Phòng GD-ĐT quận 5 tham mưu UBND quận 5 chỉ đạo việc thực hiện chương trình nhà trường theo hướng dẫn. Phối hợp đề xuất Phòng Tài chính kế hoạch quận khi yêu cầu, chỉ đạo về công tác tài chính có liên quan đến chương trình nhà trường cần triển khai bằng văn bản để trường có cơ sở pháp lý thực hiện.Tăng cường công tác kiểm tra việc thực hiện chương trình GDPT 2018 tại các cơ sở giáo dục để có hướng dẫn, giải pháp khắc phục kịp thời nhất là các trường có khó khăn về nhân sự, cơ sở vật chất trường lớp. Chỉ đạo các trường quan tâm xây dựng kế hoạch kiểm tra nội bộ trong đó có kiểm tra việc thực hiện chương trình nhà trường.Đối với các cơ sở giáo dục được kiểm tra, Thanh tra Sở yêu cầu Trường THCS Lý Phong, Trần Bội Cơ xây dựng kế hoạch giáo dục cần sắp xếp nội dung hợp lý, khoa học. Cấu trúc trình bày cần thống nhất giữa các tổ chuyên môn để đảm bảo việc xây dựng kế hoạch theo một định hướng chung, đầy đủ các nội dung theo hướng dẫn. Kế hoạch dạy học các môn học, kế hoạch tổ chức các hoạt động giáo dục cần cụ thể các nội dung, phân công thực hiện, tiến độ thực hiện, thời gian, địa điểm,Trường THCS Lý Phong cần bổ sung những nội dung hoạt động: tên bài học, nội dung công việc còn thiếu, kế hoạch dạy bù, dạy thay... Lưu ý về tính pháp lý của sổ đầu bài, có kế hoạch kiểm tra định kỳ, ký duyệt.Việc triển khai chương trình nhà trường cần có hồ sơ lưu phiếu đăng ký của phụ huynh và đề ra những giải pháp thích hợp cho những học sinh không đăng ký tham gia. Thực hiện các hoạt động dạy học ngoài giờ chính khóa cần thông tin đầy đủ, đảm bảo sự đồng thuận của học sinh, phụ huynh học sinh.Kế hoạch giáo dục cá nhân Trường THCS Trần Bội Cơ nên chi tiết theo tình hình lớp giảng dạy. Xây dựng kế hoạch cần tách biệt kế hoạch dạy chính khóa với kế hoạch dạy buổi 2 và kế hoạch dạy chuyên đề. Cần có biện pháp cụ thể trong việc đổi mới phương pháp dạy học, ứng dụng công nghệ thông tin. Kế hoạch kiểm tra đánh giá ghi cụ thể yêu cầu cần đạt, hình thức kiểm tra.Cũng trong kết luận thanh tra tại phòng GD-ĐT quận 5 có nêu rõ nội dung ghi trong sổ đầu bài các lớp Trường THCS Trần Bội Cơ cần thể hiện được nhiệm vụ học tập và hoạt động dạy học tương ứng. Nhà trường xây dựng lại kế hoạch dạy học hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp các khối cụ thể. Tiết hoạt động trải nghiệm dưới sân trường, cần có nội dung và phân công cho từng thành viên thực hiện.
Ngân hàng Nhà nước tiếp tục tăng tỷ giá trung tâm thêm 30 đồng, lên 24.425 đồng/USD. Các ngân hàng thương mại cũng tăng nhẹ giá USD thêm 10 đồng, Vietcombank mua vào 24.960 - 24.990 đồng, bán ra 25.350 đồng. ACB mua vào với giá 24.980 - 25.010 đồng, bán ra 25.380 đồng… Chênh lệch giữa giá mua và bán USD ở mức cao, lên 370 - 400 đồng mỗi USD. Trên thị trường tự do, giá USD giảm nhẹ 10 đồng, xuống còn 25.610 đồng chiều mua vào, bán ra 25.710 đồng.Theo báo cáo của các ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài qua hệ thống báo cáo thống kê, doanh số giao dịch USD giữa các ngân hàng trên thị trường liên ngân hàng quy đổi ra VND trong tuần (từ ngày 20 - 24.1) đạt khoảng 378.208 tỉ đồng, bình quân 75.642 tỉ đồng/ngày, giảm 1.017 tỉ đồng/ngày so với tuần trước đó. Đối với giao dịch USD, các kỳ hạn có doanh số lớn nhất là kỳ hạn qua đêm và 2 tuần với tỷ trọng lần lượt là 60% và 35%.Lãi suất USD bình quân giảm nhẹ ở một số kỳ hạn chủ chốt so với tuần trước. Cụ thể, lãi suất bình quân kỳ hạn qua đêm giữ ở mức 4,31%/năm, lãi suất bình quân các kỳ hạn 2 tuần và 1 tháng giảm tương ứng 0,09%/năm và 0,07%/năm xuống mức 4,36%/năm và 4,46%/năm.Trên thị trường thế giới, giá USD đã giảm sâu, chỉ số USD - Index giảm 0,36 điểm, xuống 107,6 diểm. Đồng USD đã giảm xuống mức thấp nhất trong hơn một tuần vào phiên giao dịch vừa qua, khi nỗi lo của các nhà đầu tư về cuộc chiến thương mại toàn cầu lắng xuống, trong khi đồng yên Nhật tăng giá nhờ dữ liệu tiền lương mạnh mẽ. Đồng USD đã giảm khoảng 2% sau khi cả Mexico và Canada đều được trì hoãn áp thuế từ Mỹ trong vòng một tháng bằng cách tăng cường an ninh biên giới, trong khi Mỹ đã bắt đầu tăng thuế đối với hàng hóa từ Trung Quốc. Thị trường bớt căng thẳng khi Trung Quốc không đáp trả quá mạnh, và điều đó cho thấy Trung Quốc sẵn sàng chấp nhận mức thuế quan cao của Mỹ trong thời điểm hiện tại.
Cậu học trò nghèo mù lòa cần giúp đỡ
Tương tự nhiều làng cổ khác của vùng chiêm trũng Bắc bộ, làng Nôm thuộc Đại Đồng, Hưng Yên vẫn còn đó những nét đẹp cổ kính, trầm mặc, từ đình làng, ao làng, đường làng, cùng 19 nhà thờ họ biểu trưng cho con dân làng Nôm. Ở đời thường, nhắc đến Nôm là gợi ngay về nghề đặc thù của làng, ấy là buôn đồng nát. Cái nghề ấy "lẻn" cả vào thơ vè, định danh cụ thể về làng rằng: "Đồng nát thì về cầu Nôm".Ngược dòng lịch sử, tìm hiểu chuyện hình thành làng Nôm thông qua cụm di tích đình làng còn lưu lại mới biết thành hoàng làng Nôm chính là thánh Tam Giang - vị anh hùng dân tộc vẻ vang chống ngoại xâm chẳng liên quan gì đến nghề đồng nát. Ở vùng chiêm trũng Bắc bộ, thánh Tam Giang có hai hóa thân là thiên thần và nhân thần. Ở góc độ thiên thần, đây là vị thần chuyên bảo hộ vùng sông nước. Còn ở nhân thần, thánh Tam Giang là vị tướng oai dũng chống giặc ngoại xâm, sau khi hy sinh vì nước, ông được người dân tôn thờ. Thống kê có đến gần 400 đình, đền, nghè ở các làng cổ phía bắc thờ thánh Tam Giang.Trong cụm di tích đình Tam Giang ở làng Nôm, ngoài kiến trúc cổ kính của đình làng, mái ngói, cầu đá… còn nổi bật một cây đa cổ thụ. Các cụ cao niên kể rằng đấy là nơi khi xưa thánh Tam Giang và quân sĩ buộc ngựa, chiêu binh phục vụ kháng chiến chống giặc. Việc chiêu mộ binh sĩ khắp nơi, mỗi người mang mỗi họ khác nhau, khi đất nước yên bình, nhiều người trong số đó ở lại, thành cư dân làng Nôm. Nguyên cớ có đến 19 dòng họ khác nhau ở đây là vì vậy.Cũng từ câu chuyện chiêu quân của đức thánh Tam Giang, bánh tày ra đời. Với chiều dài gần 40 cm, khẩu chỉ bằng 3 ngón tay chụm lại, cầm rất vừa tay, mỗi chiếc bánh đủ cho một người bình thường ăn no. Việc người làng Nôm phát minh ra bánh tày chính là để phục vụ nhu cầu lương binh cho quân sĩ, vừa đủ dưỡng chất vừa đáp ứng tính tiện dụng, dễ dàng vận chuyển, lưu trữ thời gian dài. Nhờ vậy, bánh tày là dạng lương thực để binh sĩ bồi bổ trong những chiến trận ác liệt hoặc những cuộc hành quân xa.Tên gọi bánh tày, khi tìm hiểu ra, cũng mang lại nhiều thuyết giải thú vị. Liệu chiếc bánh có liên quan gì đến dân tộc Tày hay không? Nếu nhìn lại danh sách các dòng họ đang hiện hữu ở làng Nôm và những họ phổ biến của người Tày như Đỗ, Lê, Tạ… có thể thấy có sự tương đồng. Biết đâu trong quá trình chiêu quân, các tráng sĩ người Tày cũng tham gia công cuộc vệ quốc, gia nhập binh đoàn thánh Tam Giang và mang thứ bánh lá đặc trưng của dân tộc mình vào đời sống quân ngũ?Một lý giải khác liên quan đến bánh tày bắt nguồn từ chiều dài chiếc bánh. Nếu đo trung bình độ dài một chiếc bánh tày sẽ tương đương chiều dài cẳng tay với điểm đầu là lòng bàn tay và điểm cuối là cùi chỏ. Trong phương ngữ vùng Bắc bộ, đặc biệt là cư dân Hà Tây, chữ "tay" khi phát âm sẽ được nhấn thêm dấu huyền để thành "tày". Trong quá trình tập hợp binh về làng Nôm, có thể trong số ấy có những người lính đến từ vùng Hà Tây, việc biến âm trong phương ngữ khiến chiếc bánh tay khi xướng âm biến thành bánh tày là vậy.Trở lại với thời bình, bánh tày làng Nôm chỉ được làm vào dịp tết hoặc những sự kiện thực sự trọng đại. Cấu tạo một chiếc bánh rất đơn giản chỉ với đậu xanh đánh (đậu xanh lột vỏ, luộc chín, xào đường theo tỷ lệ 1:1) và mỡ thăn lợn cắt thỏi dài. Hai thứ này dùng làm nhân, còn lớp vỏ bánh là gạo nếp bao quanh, áo là lá dong. Bánh tày, ngoại hình giản đơn chỉ có thế. Nhưng khi ăn, bánh tày thực sự gây ấn tượng bởi sự cân bằng hài hòa giữa các nguyên liệu, hương vị. Ngọt bùi của đậu, béo ngậy của mỡ, dẻo thơm của nếp…, tất cả hòa quyện theo từng miếng cắn rất vừa nhờ kích thước khác lạ với các dòng bánh lá hiện hữu.Là đặc sản làng Nôm, ai ăn cũng khen ngon nhưng để tìm người làm ra bánh tày hôm nay lại là chuyện nan giải khi cả làng chỉ còn lại cụ Tạ Đình Hùng hằng năm vẫn gói bánh tày mùa tết đến. Tham gia cùng cụ Hùng trong một chuyến gói bánh tày, được nghe giải thích và chứng kiến các công đoạn làm bánh, mới thấy đằng sau vẻ giản đơn của chiếc bánh con con là vô số công đoạn phức tạp. Đầu tiên là phân chia tỷ lệ nguyên liệu, để ra một mẻ 100 chiếc bánh cần 10 kg gạo nếp cái hoa vàng vụ mới, 10 kg đường trắng, 10 kg đậu xanh không vỏ, 10 kg mỡ thăn. Phần chuẩn bị nguyên liệu chỉ có khoản đậu xanh đánh là nhọc sức vì phải luộc cho đậu nhừ, đánh nhuyễn không còn thấy dáng hạt rồi trộn đường đảo đều. Cái vất vả là khi đậu quết cùng đường, đảo tay không đều và nhanh sẽ làm đường chảy gây cháy khét, mẻ nhân ấy coi như hỏng. Đậu đảo đến chín nhừ, vàng ươm là hoàn thiện.So sánh làm bánh tày và bánh chưng, cụ Tạ Đình Hùng bảo: "Làm bánh tày vất hơn bánh chưng nhiều, bánh chưng có khuôn, một bánh tôi làm chậm nhất chỉ 2 phút, gói được một bánh tày bằng gói 3 - 4 cái bánh chưng". Đem câu chuyện làm bánh tày hỏi các nhà bán bánh lá ở chợ Nôm, ai cũng lắc đầu: "Không làm đâu, nhọc công lắm chú ạ". Cái sự nhọc ấy, hóa ra chẳng phải khó ở khâu chuẩn bị nguyên liệu mà ở kỹ thuật gói. Chứng kiến cụ Hùng tay thoăn thoắt từng thao tác xếp lá dong, rải 100 gram nếp cho một cái bánh, đặt phần nhân bánh lên lớp nếp, đoạn lấy tay túm hai mép lá kéo lên cao, giật xóc nhẹ, cuộn lại thật nhanh và đều, rồi thắt dây là xong một cái bánh tày. Độ khó khi làm bánh chính là ở cú giật "kinh điển" ấy. Cụ Hùng biết gói bánh tày từ năm 10 tuổi, đến nay đã hơn 70 năm tuổi nghề và cú giật điệu nghệ ấy vừa đủ lực để lớp gạo mỏng te bám đều quanh lõi nhân. Tôi làm thử mấy chiếc bánh cùng cụ nhưng cứ đến công đoạn cuối cùng với thao tác giật là gạo bay đằng gạo, nhân rời đằng nhân, không thể nào căn đều cho được.Mỗi lần chuẩn bị cho một mẻ bánh 100 cái, mất 2 ngày trời, dù tuổi cao, sức yếu, nhưng cụ Tạ Đình Hùng vẫn cố gắng làm, bởi: "Lệ làng xưa mỗi khi bày cỗ tết hoặc cúng đình, phải có giò cây, bánh tày, chả hoa, đều là các thứ người làng tôi tự làm cả, có năm cầu kỳ hơn thì thêm món cá kho ủ trấu. Giờ các món ấy thất truyền hết, còn lại mỗi bánh tày. Gói bánh mệt người lắm nhưng con cháu ở xa chúng nó cứ bảo gói để lễ thánh và mang làm quà đặc sản làng Nôm. Mấy năm nay chúng nó đem bánh tày làm quà biếu tết, ai ăn cũng khen, chiều các cháu nên cố làm".Nhờ kích thước nhỏ, gói đều tay, cộng thêm 5 giờ luộc ngập sôi trong nước, bánh tày khi hoàn thiện ngon dẻo rền ngậy đến lạ kỳ, ăn no vẫn không ngán. Đem cắt lát miếng bánh do cụ Hùng làm, thấy rõ các lớp vỏ, nhân, mỡ phân bố đều tăm tắp, mắt nhìn đã thấy thèm. Ăn bánh của cụ Hùng thật ngon, nhưng cũng có chút bâng khuâng, bởi rằng món bánh tày trứ danh của làng Nôm đang thiếu người kế tục. Trong nhiều mâm cỗ dâng lễ thánh ngày xuân của người làng, bóng dáng bánh tày đang dần được thay bằng những cao lương mỹ vị hợp thời hơn. Lo rằng một ngày không xa, món bánh tày làng Nôm chỉ còn tồn tại trong hoài niệm và chuyện kể.
